3 simpele stappen om assertiever je grenzen aan te geven

Vroeg of laat kom je op je werk in een situatie waarin een beroep wordt gedaan op je assertiviteit. Een meningsverschil (of soms een conflict) is misschien niet zo leuk, maar het is ook iets natuurlijks. Je wilt iets verdedigen wat je belangrijk vindt en dat kan spannend voor je zijn. Wil jij assertiever worden? Dan is het recept in dit blog echt iets voor jou.

Veel professionals zouden willen dat ze in deze spannende situaties precies op het juiste moment hun mond opendoen en hun grenzen kunnen aangeven. Ze willen dat hun feedback er goed uitkomt met respect voor de ander. Maar hoe doe je dat?

Assertief zijn? Appeltje – eitje (maar niet heus)

In de perfecte wereld is assertief zijn natuurlijk ‘appeltje – eitje’. Dan kon je eindelijk tegen die collega, die je steeds onderbreekt, zeggen hoe vervelend je dat vindt. Je zou hem klip en klaar willen zeggen hoe jij daarover denkt. Al je frustratie, die je maandenlang hebt opgebouwd, in 1 klap eruit. Heerlijk toch? Eindelijk vertellen hoe je collega je zo vreselijk dwars heeft gezeten al die tijd.

In de echte wereld

In de echte wereld is assertief zijn natuurlijk veel moeilijker. Helemaal als je wat introvert bent, misschien verlegen of zelfvertrouwen mist. Je wil niet dat jouw assertiviteit ‘pushy’ overkomt of misschien wel agressief. Dat is natuurlijk het laatste wat je wil. Zeker als je het niet zo leuk vindt om conflicten aan te gaan.

Je assertief opstellen voelt waarschijnlijk onnatuurlijk en onhandig voor je. Dus wat doe je? Een beetje mokken op een indirecte manier, thuis of tegen die aardige collega die je wel begrijpt. Of je klapt dicht.

Assertiviteitsoefeningen

Maar niet getreurd: er is hoop voor de chronisch sub-assertieven onder ons. Jezelf laten horen op het goede moment is zeker te leren. Je kunt dat doen met behulp van een goed ‘recept’. Dat lijkt niet zo natuurlijk maar als je iets wil leren moet je assertiviteit oefenen op je werk. Het recept krijg je van mij.

Recept assertiever worden

1. Korte objectieve uitspraak

Begin met een korte, objectieve uitspraak over het gedrag van de ander. Wat zou je graag willen zien veranderen?

Bijvoorbeeld:

• Als je me onderbreekt tijdens de vergadering …..
• Als jij alle eer voor het werk naar je toetrekt wat we samen hebben gedaan ….

Je uitspraak moet kort zijn, de kern raken en zonder emotie worden gebracht. Deze aanpak heeft drie belangrijke voordelen:

• Je trekt de aandacht van de andere persoon.
• Door het over jezelf te hebben minimaliseer je defensief gedrag
• De ander heeft geen mogelijkheden om het oneens hiermee te zijn. Het gaat immers over jou.

2. Beschrijf het effect

Beschrijf het negatieve effect wat dit gedrag op jou heeft. Leg uit waarom het gedrag van de ander een probleem veroorzaakt.

Bijvoorbeeld:

• ‘Als je me onderbreekt tijdens de vergadering ….. dan krijg ik geen kans om te vertellen wat mijn mening is.’
• ‘Als jij alle eer voor het werk naar je toetrekt wat we samen hebben gedaan …. Dan kan ik niet duidelijk maken wat mijn bijdrage is geweest.’

Het doel van deze stap is om duidelijk te maken wat de oorzaak en het gevolg is van het gedrag van de ander. Je verbindt iets objectiefs aan de impact die het op jou heeft.

3. Sluit af met emotie en gevoel

Je sluit je recept af met het volgende; Je geeft niet alleen aan wat de impact was van zijn of haar handelen. Je geeft ook aan dat je geraakt bent, dat je gevoelens gekwetst zijn. Bijvoorbeeld door aan te geven dat jezelf ‘ondergewaardeerd’ voelt door het handelen of dat je jezelf ‘weggezet’ voelt.

Het voelt misschien een beetje ‘over de top’ om iets te zeggen over je gevoel. Toch is het een belangrijk en niet te onderschatten aspect van je assertiviteit. Het is voor je gesprekspartner namelijk heel moeilijk om iemands gevoel in twijfel te trekken of te weerleggen. Dit maakt het erg krachtig in je communicatie.

blog gaat verder na de foto

Prima om voor te bereiden

Een goed in elkaar gezette feedback boodschap is natuurlijk goud waard (in tegenstelling tot negatieve feedback). Helemaal als je dit precies op het goede moment durft te zeggen. Het vraagt wat ervaring en lef om dit zo spontaan te doen. Het is daarom helemaal niet erg om je boodschap thuis tot in de puntjes voor te bereiden.

Extra: is er een patroon?

Toegegeven, zelfs met een gouden formule in je hand is assertiever worden niet altijd gemakkelijk. Het is zeker mogelijk dat de ontvanger van de feedback negatief op je reageert. Wees daarop voorbereid door kalm, rustig en met zelfvertrouwen te reageren.

Je kunt dat doen door aan te geven wat het patroon is wat je ziet. Het vervelende gedrag van je collega is vast al vaker voorgekomen. Benoem dat. Dit helpt je om je feedback verder te bekrachtigen. Het wordt voor je gesprekspartner daarmee moeilijker om het tegen te spreken.

Tip: zet dit alleen in als je gesprekspartner hardnekkig blijft tegensputteren. Het is dus een extra middel om je feedback kracht bij te zetten.

In het kort

Je eigen formule maak jezelf

Jouw eigen gouden formule voor feedback maak je zelf. Het is belangrijk dat je jezelf er lekker bij voelt om het te zeggen. Het moet als een handschoen bij je passen. Als dat niet het geval is dan is de kans klein dat je het gaat zeggen. Dus hoe persoonlijker je de boodschap maakt des te groter is de kans dat het gebeurt.

Is het tijd voor jou om beter je grenzen aan te geven? Misschien is onze 1-op-1 assertiviteitstraining ‘In 40 dagen assertiever’ iets voor jou.

Voor jezelf opkomen en assertiever worden is en blijft voor veel mensen een lastig punt. Ook ik geef je geen garantie op succes. Misschien dat je gesprekspartner meteen positief reageert maar het kan evengoed de andere kant opgaan. Weet dan dat het persoonlijke winst is als je gewoon de moed hebt om het te zeggen. Ik ben in ieder geval trots op je als je het doet!