Heb je collega’s die de kantjes eraf lopen? Zo pak je dat aan

Ik denk dat niemand het leuk vindt om het werk, wat je collega voor de zoveelste keer heeft laten liggen, op te pakken. Ik heb het dan over je lummelende collega die net even wat eerder weggaat, de zoveelste deadline heeft gemist of gewoon niet voor 100% het werk doet. Kortom je hebt collega’s die de kantjes eraf lopen.

Wat is nou de beste manier om daarmee om te gaan? Confronteren? Naar je baas gaan? (Die misschien ‘niet thuis’ geeft in dit soort situaties) Of je er gewoon niet mee bemoeien? Misschien is er ook nog een andere manier, waar je nog niet aan gedacht had.

Waarom zou je het aanpakken

We werken allemaal wel eens met collega’s die zich niet zo heel collegiaal gedragen. Ze zitten de hele te facebooken, blijven tussen de middag gerust 2 uurtjes weg om nog even dat boodschapje te doen of houden zich simpelweg niet aan de gemaakte afspraken waardoor deadlines in gevaar komen.

Irritant he?

ScienceTrend
Quiet quitting / callibrated contributing.
Quiet Quitters (ontstaan op Tiktok) zijn collega’s / medewerkers die het absolute minimum doen in hun werk. Ze doen dit omdat ze niet betrokken zijn en/of gedesillusioneerd. Deze collega’s kun je ook zien als mensen die hun inspanningen rationeel afstemmen op wat ze ervoor terugkrijgen. (Detert, 2023)

Je bent niet van de politie

Je bent natuurlijk niet van de gedrags-politie maar als je eigen werk in gevaar komt door dit gedrag van je collega dan wordt de verleiding wel groot en misschien zelfs noodzakelijk. Wat je ook wil voorkomen is dat je op alle slakken zout gaat leggen. Dan kom je ook weer zo ‘über-sensitief ‘ over.

Het beïnvloed je eigen werk teveel

Een belangrijk argument om iets aan je lummelende collega te doen is als het je eigen werk beïnvloedt. Als je niet verder kunt met je eigen werk is het tijd om in beweging te komen en het aan te pakken. Is dit niet het geval? Focus je dan gewoon op je eigen werk.

Ik leg je hieronder uit hoe je deze lastige situatie aan kunt pakken.

1. Lastig, maar kruip in de huid van de ander

Ronduit frustrerend natuurlijk. Een collega die de kantjes ervan af loopt. Maar wat de oorzaak ervan is weet je natuurlijk niet precies. Het hoeft niet altijd luiheid te zijn. De oorzaak kan ook de situatie thuis zijn of vanwege andere problemen op het werk. Misschien dat je collega het werk nog niet helemaal beheerst en moeite heeft om dit te leren. Kortom er kunnen allerlei oorzaken zijn.

Het is dus handig om de context van het gedrag te weten. Vul het dus niet in voor de ander door te veronderstellen dat je weet hoe het zit.

Wacht niet te lang met ingrijpen

Kies voor de taktiek om even kort uit te zoeken hoe het zit voordat je iets doet. Vergeet daarbij vooral ook niet om even naar jezelf te kijken :). Pieker vervolgens niet te lang of je je collega wel of niet gaat benaderen. Zachte heelmeesters maken immers stinkende wonden.

Wacht dus niet met ingrijpen totdat je het helemaal hebt gehad met je collega. De kans dat je dan (emotioneel) uit de bocht vliegt is tamelijk groot en dat is niet zo heel professioneel.

2. Liever conversatie dan confrontatie

OK, je hebt er even over nagedacht. Het gedrag van je collega heeft een negatieve impact op jouw werk en het is tijd om er iets aan te doen.

Liever geen overval bij de kantjes eraf lopen

Mijn tip? Maak er geen overval van door hem/haar op hoge poten te beschuldigen. Dat zorgt ervoor dat de ander tot aan zijn knieën in het beton gaat staan. Benader het gesprek met een zekere mate van nieuwsgierigheid en compassie voor de ander.

Je wilt het probleem natuurlijk liever oplossen dan dat je de ander wil veroordelen en/of zo nodig je punt wil maken.  Je kunt bijvoorbeeld starten met deze vraag:

Ik heb gemerkt dat je wat minder betrokken lijkt bij dit project. Kan ik je ergens mee helpen?

3. Hou het bij de feiten

Als je het gesprek aangaat dan is het handig om specifieke (gedrags)voorbeelden naar voren te brengen. (Dat vraagt wellicht wat voorbereiding van je). Leg duidelijk uit welke impact dat gedrag heeft op jou en je werk. In het kort: ‘Dit is wat er gebeurd is en dat had deze consequenties’.

Voorbeelden:

• Doordat je de deadline niet gehaald hebt hebben we geen contract met deze klant kunnen afsluiten.
• Doordat je 2 uur tussen de middag weg bleef heb ik over moeten werken.

Hou het gesprek verder positief en opbouwend. Je zou het gesprek eerst kunnen oefenen met een ander om de goede woorden te vinden en de juiste toon van het gesprek te achterhalen.

4. Blijf zelf flexibel

Misschien heb je zelf wel een idee hoe het probleem het beste kan worden opgelost. Dat kun je natuurlijk naar voren brengen. Het is vaak handiger om samen te kijken wat mogelijke oplossingen zijn voor het probleem. Het zet de ander ook wat meer aan het denken. Dus niet teveel fixeren op je eigen oplossing om de samenwerking niet onder druk te zetten.

Fout of goed is niet belangrijk

Blijf ook weg van de gedachte ‘ik heb het bij het juiste eind en de ander is fout’. Misschien niet makkelijk maar wel noodzakelijk. Uit onderzoek blijkt dat deze (radicale) houding energie slurpt voor beide partijen. Je vermogen om het probleem op te lossen verdwijnt daardoor als sneeuw voor de zon.

Blog gaat verder na de foto

5. Iedereen verdient een 2e kans.

Als dat ene gesprekje niet helpt probeer het dan gewoon nog een keer. Misschien was je de eerste keer niet duidelijk genoeg. Geef dus niet gelijk op en wees bereid om een en ander een aantal keren aan te kaarten.

Je kunt bijvoorbeeld dit zeggen:
We hebben het hier al eerder over gehad. Je hebt toen aangegeven wat je zou doen (afspraak) en dit is er gebeurd (feit).

Als dit niet werkt en het blijft je eigen werk negatief beïnvloeden dan wordt het tijd om het anders aan te pakken. Als je alles hebt gedaan om het voor elkaar te krijgen dan wordt het tijd om je baas in stelling te brengen.

Aarzel niet om je lummelende collega hierover vooraf te informeren. Het is een soort van waarschuwing en het kan helpen om het gedrag van je collega de goede kant op te krijgen.

6. Als je naar je leidinggevende stapt

Je benadert je leidinggevende net zoals je lummelende collega; met tact. Dat houdt in dat je eraan denkt om niet te weinig empathie te tonen,  je open op te stellen en met specifieke voorbeelden (inclusief toelichting) te komen van hetgeen je al gedaan hebt. Denk zelf ook even na over wat je wilt dat je leidinggevende doet.

Als je deze situatie netjes aanpakt, en je toont je flexibiliteit om het probleem op te lossen, dan zal je leidinggevende zien dat je dit professioneel gedaan hebt. Je leidinggevende kan dan met de juiste informatie de volgende stap zetten richting je collega die de kantjes ervan afloopt.

ScienceTrend: toxiciteit op de werkplek aanpakken
Toxiciteit op de werkplek ontstaat als mensen opereren vanuit angst, hebzucht, jaloezie, woede, arrogantie, schaamte of een reeks andere moeilijke en ontregelde emoties. Een leidinggevende kan hier iets aan doen. (bron)

7. Doen en niet doen bij collega’s die de kantjes eraf lopen

DOEN:

• Zorg dat je ‘open-minded’ bent. Je collega kan goede redenen hebben waarom hij/zij de kantjes er op dit moment van afloopt.
• Bespreek het eerst met je collega voordat je naar je leidinggevende stapt.
• Gebruik duidelijke en specifieke voorbeelden hoe het gedrag van je collega jouw werk beïnvloedt.

NIET DOEN

• Als het gedrag van je collega niet je eigen werk beïnvloedt dan is het niet jouw probleem om op te lossen.
• Meteen naar je baas lopen zonder dat je je collega een aantal mogelijkheden hebt geboden om het gedrag bij te stellen.
• Geen beschuldigingen of verwijten in het gesprek. Benader het gesprek met een zekere nieuwsgierigheid en compassie.